Περιγραφή

Το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αθηνών άρχισε να λειτουργεί το ακαδημαϊκό έτος 1987-1988 και οι πρώτοι/ες φοιτητές/τριες αποφοίτησαν το 1991.

Τον Σεπτέμβριο του 1997 μετονομάστηκε σε Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΑΠΗ).
Μετά τον πρόσφατο Νόμο 4009/2011 όπως αυτός τροποποιήθηκε από τους Ν. 4076/12 και 4115/13, καθώς και το ΠΔ. 85/13 (ΦΕΚ Α.124/3-6-13), το ΤΕΑΠΗ λειτουργεί στο πλαίσιο της Σχολής Επιστημών της Αγωγής.

Η εκπαίδευση των νηπιαγωγών και των δασκάλων του δημοτικού σχολείου παρεχόταν μέχρι τη δεκαετία του 1980 σε ανώτερες σχολές διετούς φοίτησης, δηλαδή στις Σχολές Νηπιαγωγών και στις Παιδαγωγικές Ακαδημίες. Αναβαθμίστηκε με νομοθετική ρύθμιση του 1982 σε τετράχρονη πανεπιστημιακού επιπέδου, με στόχο την επιστημονική κατάρτιση των λειτουργών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Στόχοι

Το ΤΕΑΠΗ είναι ένα από τα πανεπιστημιακά τμήματα με προνόμιο να προσφέρει πτυχίο με συγκεκριμένη επαγγελματική προοπτική. Δεν πρόκειται ωστόσο για επαγγελματική σχολή, αλλά για πανεπιστημιακή μονάδα που καλλιεργεί την επιστημονική παιδεία και μέσω αυτής διασφαλίζει τη σχετική με το επάγγελμα του/της νηπιαγωγού κατάρτιση. Η σύνθεση επιστημονικής γνώσης και επαγγελματικής κατάρτισης ή, με άλλους όρους, η σύνθεση θεωρίας και πράξης, είναι βασική αρχή του Τμήματος. Είναι αδύνατη η προετοιμασία για το δύσκολο και υψηλής ευθύνης επάγγελμα του/της νηπιαγωγού δίχως θεωρητική και μεθοδολογική κατάρτιση.

Στόχος του ΤΕΑΠΗ είναι να εκπαιδεύει επιστήμονες και επαγγελματίες με κριτική κατανόηση της κοινωνικής και εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Συγκεκριμένα, οι φοιτητές και φοιτήτριες του ΤΕΑΠΗ αναπτύσσουν γνώσεις δεξιότητες και ικανότητες που τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική και κοινωνική έρευνα και να εντάσσονται δυναμικά σε διαφορετικούς εκπαιδευτικούς οργανισμούς και θεσμούς.

Γνώσεις

Το ΤΕΑΠΗ αναπτύσσει τη γνώση στους τομείς των Επιστημών της Αγωγής, των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών και της Ψυχολογίας ως θεμελιώδεις θεωρητικές συνιστώσες της επιστημονικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών. Επιπλέον καλλιεργεί γνώσεις που συνεισφέρουν στην άσκηση του εκπαιδευτικού έργου και αντλούν από τους χώρους των Φυσικών Επιστημών, των Μαθηματικών και των Τεχνών. Η ιδιαίτερη έμφαση που αποδίδει το ΤΕΑΠΗ στη Μεθοδολογία ης Επιστημονικής Έρευνας ευνοεί την κριτική κατανόηση θεωριών και αρχών που συγκροτούν το πεδίο γνώσης των Επιστημών της Αγωγής.

Δεξιότητες

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες του ΤΕΑΠΗ κατανοούν και αναλύουν με επάρκεια πολύπλοκες έννοιες των Επιστημών της Εκπαίδευσης, είναι σε θέση να ορίζουν και να ερμηνεύουν σύνθετα κοινωνικά και εκπαιδευτικά φαινόμενα, αξιολογούν κριτικά διαδικασίες, πρακτικές και πολιτικές που αναπτύσσονται στους χώρους της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης. Η διεπιστημονική προσέγγιση που ευνοείται από τη συνεργασία και το διάλογο ανάμεσα στους διαφορετικούς τομείς γνώσεις που συγκροτούν το ΤΕΑΠΗ ενισχύει την κριτική κατανόηση των εκπαιδευτικών φαινομένων και αναπτύσσει δεξιότητες για την ανάλυση των κοινωνικών ανισοτήτων και το σεβασμό της ετερότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος σε πλαίσιο αειφορίας.

Ικανότητες

Οι απόφοιτοι και οι απόφοιτες του ΤΕΑΠΗ αναπτύσσουν ικανότητες που τους επιτρέπουν να ασκούν με επάρκεια το επάγγελμα του/της νηπιαγωγού. Επιπλέον, αναπτύσσουν αναστοχαστική ικανότητα όσον αφορά εκπαιδευτικές πρακτικές σε επιμέρους ζητήματα όπως η σημασία των κοινωνικών ανισοτήτων στην εκπαιδευτική διαδρομή, η εθνοπολιτισμική, θρησκευτική και έμφυλη ετερότητα και το περιβάλλον. Επίσης διαθέτουν την ικανότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης δράσεων σε εκπαιδευτικό πλαίσιο και είναι σε θέση να συμμετέχουν σε έρευνες στο χώρο των Επιστημών της Αγωγής.

Το ΤΕΑΠΗ παρέχει στους/στις αποφοίτους του βασική πανεπιστημιακή εκπαίδευση στον χώρο των Επιστημών της Αγωγής, επιδιώκει την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, εξοικειώνει τους/τις φοιτητές/τριες με τις μεθόδους και τα εργαλεία της επιστημονικής έρευνας, δίνοντάς τους έτσι τα ουσιαστικά εφόδια ώστε να μπορούν, αν το θελήσουν, να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο σε συναφή γνωστικά αντικείμενα.

Διάρκεια Σπουδών – Πτυχίο

Η διάρκεια σπουδών είναι τέσσερα χρόνια. Για κάθε έτος σπουδών το πρόγραμμα οργανώνεται σε δύο εξάμηνα, το χειμερινό και το εαρινό. Τα μαθήματα είναι εξαμηνιαία. Στο τέλος κάθε εξαμήνου, δηλαδή τον Φεβρουάριο και τον Ιούνιο, τοποθετείται η εξεταστική περίοδος. Τον Σεπτέμβριο υπάρχει μια δεύτερη εξεταστική περίοδος για τα μαθήματα και των δύο εξαμήνων. Για να αποκτήσουν το πτυχίο τους οι φοιτητές και οι φοιτήτριες χρειάζεται να έχουν περάσει συγκεκριμένο αριθμό μαθημάτων. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε 3 έως 7 διδακτικές μονάδες (Δ.Μ.) και προσφέρει από 5 έως 8 πιστωτικές μονάδες (ECTS) (βλ. Πρόγραμμα Σπουδών). Για το πτυχίο απαιτούνται συνολικά 161 διδακτικές μονάδες, οι οποίες ισοδυναμούν με 250 πιστωτικές μονάδες, και φυσικά η ολοκλήρωση των τεσσάρων ετών φοίτησης.

Εγγραφές - Δηλώσεις Μαθημάτων

Στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους και σε καθορισμένη προθεσμία, στη Γραμματεία του Τμήματος γίνονται οι εγγραφές των πρωτοετών και οι ανανεώσεις εγγραφής των ήδη εγγεγραμμένων. Στην αρχή κάθε εξαμήνου, δηλαδή δύο φορές στη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, αμέσως μετά την έναρξη των μαθημάτων, γίνονται από όλους και όλες ανεξαιρέτως τους φοιτητές και τις φοιτήτριες οι δηλώσεις των μαθημάτων που θα παρακολουθήσουν στο συγκεκριμένο εξάμηνο. Ο αριθμός των μαθημάτων που δηλώνεται ανά εξάμηνο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά.

Τα μαθήματα είναι υποχρεωτικά και επιλογής και κατανέμονται σε συγκεκριμένα εξάμηνα. Σε ό,τι αφορά τα υποχρεωτικά μαθήματα, υπάρχει συγκεκριμένος χρονικός περιορισμός. Οι φοιτητές/τριες, δηλαδή, υποχρεούνται να τα παρακολουθήσουν στο συγκεκριμένο εξάμηνο που ορίζεται από το Πρόγραμμα Σπουδών. Για παράδειγμα οι πρωτοετείς φοιτητές/τριες πρέπει να δηλώσουν τα υποχρεωτικά μαθήματα του α ́ και β ́ εξαμήνου (δεν έχουν δηλαδή τη δυνατότητα να δηλώσουν κάποια άλλα στη θέση τους, με την προοπτική να παρακολουθήσουν τα συγκεκριμένα κάποιο επόμενο εξάμηνο). Αντίστοιχη δέσμευση δεν υφίσταται για τα μαθήματα επιλογής (βλ. παρακάτω το Πρόγραμμα Σπουδών).

Παροχή Συγγραμμάτων

Οι φοιτητές/τριες δικαιούνται δωρεάν παροχή συγγραμμάτων, σημειώσεων ή φακέλου βιβλιογραφίας. Το σχετικό διδακτικό υλικό διανέμεται σε βιβλιοπωλεία/εκδοτικούς οίκους. Η διαδικασία είναι η εξής: Οι φοιτητές/ τριες κάνουν ηλεκτρονική δήλωση στην ηλεκτρονική υπηρεσία Εύδοξος, όπου επιλέγουν τα συγγράμματα σύμφωνα με τη δήλωση μαθημάτων και συγγραμμάτων που υπέβαλαν στη δικτυακή περιοχή my-studies.uoa. gr. Κατόπιν παραλαμβάνουν τα συγγράμματα με επίδειξη της ακαδημαϊκής ταυτότητας και υπογράφοντας σε σχετική κατάσταση.

Σύμβουλος Καθηγητής

Για τους/τις πρωτοετείς φοιτητές/τριες, για την καλύτερη οργάνωση του ατομικού τους προγράμματος σπουδών, ορίζεται ένας διδάσκων ή μια διδάσκουσα ως σύμβουλος καθηγητής. Σε αυτόν/ήν θα μπορούν να προστρέξουν για προβλήματα ακαδημαϊκής φύσης που αντιμετωπίζουν. Συνιστάται ένθερμα στους/ τις φοιτητές/τριες να κάνουν χρήση του συγκεκριμένου θεσμού. Οι λεπτομέρειες ανακοινώνονται από τη Γραμματεία όταν έχουν εγγραφεί οι πρωτοετείς.

Συνεργασία με διδάσκοντες/ουσες

Στο πλαίσιο της γενικότερης λειτουργίας του Τμήματος, οι διδάσκοντες/ουσες δέχονται τους φοιτητές/τριες για συνεργασία και βοήθεια συγκεκριμένες ώρες, οι οποίες ανακοινώνονται στην αρχή κάθε εξαμήνου σε πίνακα έξω από το γραφείο τους και στην πινακίδα Νο 2 στους χώρους της Γραμματείας και στην ιστοσελίδα του τμήματος. Οι φοιτητές/τριες μπορούν να συμβουλεύονται τους/τις διδάσκοντες/ουσες για οποιοδήποτε θέμα τους/τις απασχολεί σχετικά με τις σπουδές τους. Συνιστάται ιδιαίτερα η αναζήτηση διευκρινίσεων για το Πρόγραμμα Σπουδών. Οι διδάσκοντες/ουσες συνεργάζονται με τους φοιτητές/τριες και στο πλαίσιο των μαθημάτων τους σε ημέρες και ώρες που συμφωνούνται κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.

Συμβουλευτικό Κέντρο Ομηλίκων

Το Συμβουλευτικό Κέντρο Ομηλίκων (ΣΥ.ΚΕ.ΟΜ.) λειτουργεί από το 1995 σε εθελοντική βάση από τελειόφοιτους/τες ή απόφοιτους/τες του ΤΕΑΠΗ. Απευθύνεται σε όλους τους/τις φοιτητές/τριες και απόφοιτους του Τμήματος αλλά και σε φοιτητές άλλων τμημάτων του ΕΚΠΑ και έχει ως κύριο στόχο να βοηθήσει στην ομαλή προσαρμογή τους στο Πανεπιστήμιο και τη φοιτητική ζωή, προσφέροντας συναισθηματική στήριξη και παρέχοντας υπηρεσίες πληροφόρησης και προσανατολισμού. Οι πληροφορίες αυτές αφορούν τις σπουδές, το πρόγραμμα μαθημάτων, τις μεταπτυχιακές και επαγγελματικές προοπτικές. Από το ακαδημαϊκό έτος 2007- 2008 υπάρχει δυνατότητα παροχής ψυχολογικής συμβουλευτικής από ψυχολόγους, εξωτερικούς συνεργάτες του ΣΥ.ΚΕ.ΟΜ.

Το Κέντρο διαθέτει ηλεκτρονική βιβλιοθήκη με οδηγούς σπουδών και ενημερωτικά φυλλάδια διαφόρων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και προγραμμάτων υποτροφιών. Οργανώνει ημερίδες, σεμινάρια-εργαστήρια αυτοεκτίμησης, διαχείρισης του άγχους, διεκδικητικότητας, γνωριμίας με το διαδίκτυο κ.ά.

Στεγάζεται στην οδό Σταδίου 5, 7ος όροφος, γρ. 713-714. Οι ημέρες και οι ώρες λειτουργίας του Κέντρου αναρτώνται στον πίνακα ανακοινώσεων του ΤΕΑΠΗ.

Το Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ) του ΤΕΑΠΗ αναθεωρήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2012-13. Το νέο πρόγραμμα, όπως ακριβώς περιγράφεται στον παρόντα Οδηγό Σπουδών, ισχύει για τους/τις φοιτητές/τριες που εισήχθησαν στο ΤΕΑΠΗ από το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 και μετά. Για τους/τις φοιτητές/τριες που έχουν εισαχθεί στο ΤΕΑΠΗ τα ακαδημαϊκά έτη 2010-2011 και παλαιότερα ισχύει το ίδιο ΠΣ με διαφοροποιήσεις σε περιορισμένο αριθμό μαθημάτων που αναγράφονται για κάθε περίπτωση χωριστά.

Δομή και στόχοι

Βασικός στόχος του ΠΣ είναι να προσφέρει στους/στις φοιτητές/τριες τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες υπό ένα διεπιστημονικό πλαίσιο που αποτελεί τη φυσιογνωμία του Τμήματος, δίνοντάς τους ταυτόχρονα τη μέγιστη δυνατή ελευθερία επιλογής των μαθημάτων που θα παρακολουθήσουν και κατά συνέπεια, των διδασκόντων με τους/τις οποίους/ες θα συνεργαστούν. Έτσι, οι φοιτητές/τριες αναλαμβάνουν εν μέρει την ευθύνη να συγκροτήσουν το δικό τους πρόγραμμα και έχουν τη δυνατότητα, στο πλαίσιο βέβαια των προσφερόμενων μαθημάτων και των απαιτήσεων του Τμήματος, να δώσουν μεγαλύτερη βαρύτητα σε τομείς που τους/τις ενδιαφέρουν. Επίσης, το ΠΣ αποσκοπεί να δώσει στους διδάσκοντες και στις διδάσκουσες ελευθερία επιλογής των μαθημάτων που θα διδάξουν και, κατά συνέπεια, την ευκαιρία να μεταβάλλουν και να εμπλουτίζουν το πρόγραμμα των προσφερόμενων μαθημάτων. Αποσκοπεί τέλος να δώσει στο Τμήμα και στη Συνέλευσή του τη δυνατότητα ενός ευέλικτου και αποτελεσματικότερου σχεδιασμού σχετικά με τις προσαρμογές του προγράμματος, το διδακτικό δυναμικό, τις κατευθύνσεις και τις ειδικεύσεις, αλλά και τις μεταπτυχιακές σπουδές.

Το ΠΣ περιλαμβάνει δέκα υποχρεωτικές ενότητες μαθημάτων και τρεις προαιρετικές. Οι υποχρεωτικές ενότητες είναι οι εξής:

Παιδαγωγική

Ψυχολογία

Κοινωνιολογία

Μεθοδολογία

Εκπαίδευση στις Θετικές Επιστήμες Αγωγή στις Τέχνες

Γλώσσα, Λογοτεχνία, Ιστορία

Ξένη Γλώσσα

Πρακτικές Ασκήσεις στην Εκπαίδευση και την Έρευνα Θεματικές Εβδομάδες

Οι τρεις προαιρετικές ενότητες αφορούν τη δυνατότητα εκπόνησης διπλωματικής εργασίας, παρακολούθησης ενός μαθήματος σε άλλο Τμήμα του ΕΚΠΑ και αναγνώρισης ξένης γλώσσας.

Οι παραπάνω ενότητες αντανακλούν την πολύμορφη και διεπιστημονική κατάρτιση, η οποία κρίνεται αναγκαία σήμερα για τους/τις παιδαγωγούς με ειδίκευση στην πρώιμη παιδική ηλικία. Για κάθε ενότητα οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να ολοκληρώσουν έναν ελάχιστο αριθμό μαθημάτων (και αντίστοιχων διδακτικών μονάδων). Στη συνέχεια του Οδηγού Σπουδών υπάρχει αναλυτική παρουσίαση των ενοτήτων και των υποχρεωτικών διδακτικών μονάδων.

Για καθεμιά από τις υποχρεωτικές ενότητες υπάρχει ορισμένος αριθμός διδακτικών μονάδων, ο οποίος αντιστοιχεί συνήθως σε συγκεκριμένα υποχρεωτικά μαθήματα. Το πρόγραμμα επιδιώκει την ισορροπία μεταξύ υποχρεωτικών και μαθημάτων επιλογής, έτσι ώστε οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να αποκτούν τις γνώσεις που θεωρούνται απαραίτητες, αλλά να έχουν και αρκετά περιθώρια ελευθερίας για να συνθέσουν το δικό τους ”ατομικό πρόγραμμα”. Τα μαθήματα που κρίθηκαν υποχρεωτικά θεωρείται ότι προσφέρουν απαραίτητες γνώσεις για τον μελλοντικό εκπαιδευτικό της προσχολικής ηλικίας, αλλά και τη βάση για την παρακολούθηση των υπολοίπων μαθημάτων σε κάθε ενότητα.

Για την ολοκλήρωση των μαθημάτων που απαιτούνται για το πτυχίο, συνιστάται στους/τις φοιτητές/τριες να παρακολουθήσουν κάποιο μάθημα από άλλο Τμήμα του ΕΚΠΑ. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να καλύψουν και άλλους τομείς εμπλουτίζοντας έτσι την επιστημονική τους συγκρότηση.

Κατά κανόνα ένα μάθημα αντιστοιχεί σε 3 διδακτικές μονάδες και προσφέρει 5 πιστωτικές (ECTS). Η ενότητα ωστόσο των Παιδαγωγικών Εφαρμογών περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν σε 7 διδακτικές μονάδες (8 ECTS). Στην Ενότητα της Ξένης Γλώσσας μερικά μαθήματα αντιστοιχούν σε 2 διδακτικές μονάδες (2 ή 4 ECTS). Η προαιρετική πτυχιακή εργασία προσφέρει 12 διδακτικές μονάδες (20 ECTS). Για την απόκτηση πτυχίου απαιτούνται συνολικά 161 διδακτικές μονάδες (250 ECTS), εκ των οποίων 116 (175 ECTS) είναι οι μονάδες των υποχρεωτικών μαθημάτων και των μαθημάτων που επιλέγονται υποχρεωτικά από συγκεκριμένη ενότητα.

Όλα τα μαθήματα του ΠΣ αντιστοιχούν σε καθορισμένο εξάμηνο φοίτησης.

Σε ό,τι αφορά τα υποχρεωτικά μαθήματα, οι φοιτητές/τριες υποχρεούνται να τα παρακολουθήσουν στο εξάμηνο που ορίζεται. 

Video

Επικοινωνία με τον φορέα