Σπουδές στο εξωτερικό ή στην Ελλάδα;

Το να αφήσεις τη χώρα σου και την καθημερινότητά σου για να σπουδάσεις στο εξωτερικό είναι, φυσικά, μια δύσκολη απόφαση. Προϋποθέτει πολλή σκέψη και απαιτεί τον συνυπολογισμό πολλών παραγόντων.

Από τη μία, είναι μια ευκαιρία, αλλά και εμπειρία ζωής, που έρχεται -συνήθως- μόνο κατά τη διάρκεια των φοιτητικών χρόνων και μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής των ατόμων προς το καλύτερο σε διάφορους τομείς.

Από την άλλη πλευρά, είναι μεγάλο ρίσκο, δεδομένου του γεγονότος ότι δε μπορεί κανείς να ξέρει αν αυτή η εμπειρία θα ανταποκριθεί στ’αλήθεια σε αυτή τη μεγάλη προσδοκία, τουλάχιστον για κάποιους ανθρώπους. Αυτό που έχει σημασία είναι αν θα ταιριάζει σε εσένα. Όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι και σε αυτό, ενώ υπάρχουν πολλά προτερήματα, δε μπορούν να μην συνοδεύονται από ορισμένα μειονεκτήματα.

Πλεονεκτήματα Σπουδών στο Εξωτερικό

Γνωριμία με νέους πολιτισμούς και κουλτούρες
Ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα των σπουδών στο εξωτερικό είναι ότι οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς και να ζήσουν για λίγο καιρό στα πλαίσια μιας άλλη κουλτούρας. Ακόμα και το να περάσεις κάποια χρόνια σε μια διαφορετική χώρα μπορεί να αποτελέσει μια διαφορετική εμπειρία για τα δεδεμένα σου. Σίγουρα, όμως, η διαφορά είναι πιο αισθητή όταν πρόκειται για μια χώρα ενός εντελώς διαφορετικού υποβάθρου, πχ να έχεις μεγαλώσει σε μια ευρωπαϊκή χώρα και να πας για σπουδές σε κάποια χώρα της Ανατολής ή κάποιο εξωτερικό μέρος του κόσμου, όπου οι πολιτιστικές αξίες διαφέρουν αρκετά από τις αυτές της πατρίδας σου.

Σε κάθε περίπτωση, έχεις κάτι να προσκομίσεις. Αυτό μπορεί να είναι μια πολύ σημαντική, διαφωτιστική εμπειρία, καθώς δείχνει τη σχετικότητα του κόσμου και των πολιτισμικών μας κανόνων, που συχνά θεωρούμε δεδομένα σε γενικότερο επίπεδο. Ως εκ τούτου, οι σπουδές στο εξωτερικό θα μπορούσαν αν συμβάλλουν στο να διευρύνεις τους ορίζοντές σου και να γνωρίσεις νέους τρόπους ζωής.

Βελτίωση γλωσσικών δεξιοτήτων
Η εκμάθηση ξένων γλωσσών γίνεται όλο και πιο σημαντική στις μέρες μας. Λόγω του υψηλού επιπέδου παγκοσμιοποίησης, συχνά ερχόμαστε σε θέση να επικοινωνήσουμε με ανθρώπους από άλλες χώρες, είτε στα πλαίσια της εργασίας, είτε σε ταξίδια, επαγγελματικά ή αναψυχής, ακόμα και στους τομείς της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας, με το να παρακολουθήσουμε, για παράδειγμα, μια ταινία ή σειρά που δεν είναι στη μητρική μας γλώσσα.

Η ανάπτυξη των γλωσσικών μας ικανοτήτων μπορεί να είναι χρήσιμη με πολλούς τρόπους και σίγουρα, το να μάθει κανείς μια -ακόμα- ξένη γλώσσα είναι μια δεξιότητα που δεν πάει χαμένη. Σε περίπτωση που έχεις φιλοδοξίες για μια απαιτητική διεθνή καριέρα, ή θέλεις να ενισχύσεις το βιογραφικό σου ή απλώς να κατανοείς την τοπική γλώσσα στα πλαίσια διαλόγου με τους ντόπιους, οι σπουδές στο εξωτερικό θα σε βοηθήσουν να εξασκήσεις τις δεξιότητές σου.

Βελτίωση επιπέδου εκπαίδευσης
Υπάρχουν χώρες οι οποίες δεν φημίζονται για την πανεπιστημιακή τους εκπαίδευση. Εάν ζεις σε μια χώρα, όπου η εκπαίδευση δεν είναι τόσο καλή, το πιθανότερο είναι ότι με το να επιλέξεις ένα πανεπιστήμιο κάποιας χώρας του εξωτερικού, υψηλότερου ακαδημαϊκού επιπέδου, μπορείς να βελτιώσεις σημαντικά την ποιότητα και το επίπεδο της εκπαίδευσης και της μόρφωσής σου.

Επαφή με διαφορετικές μεθόδους και τεχνικές μάθησης
Διαφορετικές χώρες και πολιτισμοί προσεγίζουν διαφορετικά την εκπαίδευση. Έτσι, ο τρόπος μάθησης και οι μέθοδοι διδασκαλίας μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικοί από τα καθιερωμένα στην χώρα σου. Αυτό μπορεί να σημαίνει διαφορετικό πρόγραμμα σπουδών, διαφορετική εφαρμογή, περισσότερες ή λιγότερες εργασίες, η ύπαρξη- ή μη ύπαρξη- ενδιάμεσων εξετάσεων, ή άλλων τρόπων αξιολόγησης της προόδου, αντί μιας τελικής εξέτασης, ακόμα και η πρόσβαση σε περισσότερο υλικό, πλατφόρμες και εργαλεία μάθησης που μπορούν να βελτιώσουν τη μαθησιακή εμπειρία. Συνεπώς, ίσως χρειαστεί να προσαρμόσεις τη μαθησιακή σου συμπεριφορά και συνήθειες σε νέα εκπαιδευτικά πλαίσια.

Επίσης, οι διεθνείς σπουδές μπορούν να “ξεκλειδώσουν” ευκαιρίες για πολλούς φοιτητές που δεν είχαν την ευκαιρία να ανακαλύψουν ή να ξεδιπλώσουν το ταλέντα τους όσο βρίσκονται στην πατρίδα τους, πχ για χώρες στις οποίες καλλιτεχνικά, ή πιο εναλλακτικά επαγγέλματα, δεν είνια τόσο αποδεκτά κοινωνικά ή δεν αντιμετωπίζονται με τον ίδιο σεβασμό σε σχέση με άλλα.

“Ζώνη άνεσης” και ανεξαρτησία
Ίσως, εκ πρώτης όψεως, αυτή η πλευρά των σπουδών στο εξωτερικό να μην φαίνεται απαραίτητα ως κάτι θετικό, όμως το να αναγκαστείς να “βγεις” από την ζώνη άνεσής σου, θα σου προσφέρει νέες εμπειρίες και θα συμβάλλει στην προσωπική σου εξέλιξη. Έχεις την ευκαιρία να δοκιμάσεις πράγματα που δεν έχεις ξανακάνει, θα βάλεις τον εαυτό σου σε καταστάσεις που δεν έχεις αντιμετωπίσει ξανά και θα μάθεις πολλά, όχι μόνο όσον αφορά τα μαθήματα, αλλά κυρίως τη ζωή.

Η αλληλεπίδραση με ανθρώπους από διαφορετικά μέρη του κόσμου και με διαφορετικές απόψεις, θα διευρύνει την κοσμοθεωρία σου και θα ενισχύσει την ετοιμότητά σου για πολλά πράγματα. Η απόκτηση αυτής της εμπιστοσύνης στον εαυτό σου θα έχει τεράστια αξία, καθώς θα σου επιτρέψει να χειριστείς οποιαδήποτε περίσταση στο μέλλον με περισσότερη σιγουριά.
Ακόμα, θα μάθεις πώς να είσαι πραγματικά ανεξάρτητος.

Πολλοί φοιτητές, ειδικά εκείνοι που όσο σπουδάζουν δεν έχουν φύγει από το σπίτι τους, αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη ανεξαρτησίας, εφόσον οι γονείς τους εξακολουθούν να αναλαμβάνουν πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να κάνουν οι ίδιοι, εάν έμεναν μόνοι τους. Είναι μια καλή ευκαιρία για να μάθεις να φροντίζεις τον εαυτό σου μόνος σου, να αναλαμβάνεις τις δικές σου ευθύνες και να ανταπεξέρχεσαι στην καθημερινότητα και σε προκλήσεις που προκύπτουν χωρίς να εξαρτάσαι από τους δικούς σου, πράγμα που αποτελεί βασικό στοιχείο για πολλές πτυχές της μελλοντικής σου ζωής.

Προσωπική εξέλιξη
Η εμπειρία των διεθνών σπουδών προσφέρει μια διαφορετική οπτική για τη ζωή γενικά, καθώς μας εκθέτει σε διαφορετικά ερεθίσματα. Οι άνθρωποι που δεν ταξιδέυουν ή δεν έχουν ζήσει στο εξωτερικό έχουν περιορισμένες γνώσεις για τον κόσμο και συχνά πιστεύουν πως οι δικές τους πολιτιστικές αξίες και συνήθειες αποτελούν τον κανόνα.

Ωστόσο, αν ταξιδεύεις πολύ ή σπουδάσεις στο εξωτερικό, θα συνειδητοποιήσεις πως αυτό που έχει ο καθένας στο μυαλό του ως φυσιολογικό είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι της ατομικής του αντίληψης για την πραγματικότητα. Όταν τελειώσεις τις σπουδές σου, πολλές από τις αντιλήψεις σου για τον κόσμο θα έχουν αλλάξει και θα έχεις υιοθετήσει πολλά από αυτά που έμαθες κατά τη διάρκεια των σπουδών σου.

Εκτός αυτού, θα μάθεις πολλά για τον εαυτό σου και μέσα από την αντιμετώπιση προκλήσεων, θα χάσεις σιγά σιγά τον φόβο για το άγνωστο και τις νέες καταστάσεις, με αποτέλεσμα η αυτοπεποίθησή σου, καθώς και η εμπιστοσύνη στις ικανότητες και την κρίση σου, να αυξηθούν σημαντικά.

Διεύρυνση κοινωνικού δικτύου
Οι σπουδές στο εξωτερικό είναι μια ευκαιρία για να “ανοίξεις” τον κοινωνικό σου κύκλο και να γνωρίσεις άτομα, που πιθανώς να μην είχες γνωρίσει υπό άλλες συνθήκες. Ειδικά εάν το πανεπιστήμιο επικεντρώνεται ή έχει μεγάλη απήχηση σε διεθνείς φοιτητές, το πιθανότερο είναι ότι θα γνωρίσεις ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Από τη στιγμή που θα μείνεις σε ένα ξένο μέρος για αρκετό καιρό, θα χρειαστεί να δημιουργήσεις και εκεί ένα δίκτυο υποστήριξης, πέρα από τους φίλους που έχεις στην πατρίδα σου. Θα γνωρίσεις πολλούς ανρθώπους, με τους οποίους είναι πιθανό να αναπτύξεις και να διατηρήσεις φιλίες και στενές σχέσεις μακροπρόθεσμα.

Αυξημένες επαγγελματικές ευκαιρίες
Οι σπουδές στο εξωτερικό είναι πολύ πιθανό να βοηθήσουν την καριέρα σου. Ακόμα και αν δεν αποτελούν απαραίτητο προσόν για μια θέση εργασίας, μπορούν να ενισχύσουν το βιογραφικό σου και αναμφίβολα λαμβάνονται υπόψη όταν στέλνεις αίτηση σε κάποιον υποψήφιο εργοδότη.

Υποδεικνύουν, συνήθως, ισχυρότερα εργαλεία και γνώσεις και παραπέμπουν στην προθυμία σου να ρισκάρεις για να πετύχεις τους στόχους σου. Επιπλέον, ένα πτυχίο από διεθνές πανεπιστήμιο μπορεί να “ανοίξει” πολλές “πόρτες” και να προσφέρει αμέτρητες εργασιακές ευκαιρίες, δεδομένου της μεγαλύτερης αυστηρότητας που χαρακτηρίζει συνήθως τα ξένα πανεπιστήμια, όσον αφορά την συνέπεια και την αφοσίωση των φοιτητών τους. Τέλος, πολλές φορές για τους υποψήφιους εργοδότες, η πρακτική εμπειρία ενός απόφοιτου φοιτητή από πανεπιστήμιο του εξωτερικού έχει μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς θεωρείται πιο περιεκτική και εξειδικευμένη στο αντικείμενο σπουδών. Το γεγονός αυτό προσδίδει περισσότερο κύρος και αποπνέει, ενδεχομένως, μεγαλύτερη σιγουριά και κατ’επέκταση, οι απολαβές θα μπορούσαν να έιναι μεγαλύτερες.

Μεινοκτήματα Σπουδών στο Εξωτερικό

Εκτός από τα πλεονεκτήματα που έχουν οι σπουδές στο εξωτερικό, υπάρχουν κάποια σημαντικά ζητήματα που μπορεί να αποθαρρύνουν κάποιους από το να πάρουν μια τέτοια απόφαση:

Κόστος
Το κυριότερο μέλημα όσων σκέφτονται την πιθανότητα να σπουδάσουν σε κάποια χώρα του εξωτερικού είναι ότι μπορεί να είναι αρκετά ή πολύ ακριβό. Εκτός από τα δίδακτρα, θα πρέπει να πληρώνεις ενοίκιο, συν τα έξοδα για οτιδήποτε άλλο στην καθημερινή σου ζωή (φαγητό, διασκέδαση κλπ).

Βέβαια, το κόστος ζωής διαφέρει από χώρα σε χώρα. Συνεπώς, ανάλογα με τη χώρα στην οποία επιθυμεί κανείς να σπουδάσει στο εξωτερικό, θα πρέπει να κάνει έρευνα πρωτού πάει σχετικά με τις οικονομικές υποχρεώσεις που θα έχει όσον αφορά το πανεπιστήμιο, αλλά και τη ζωή γενικότερα και να βεβαιωθεί πως έχει αρκετά χρήματα γι’αυτό, ώστε να μην δυσκολευτεί να τα βγάλει πέρα σε μια ξένη χώρα.

Γλωσσικό χάσμα
Σε περίπτωση που δεν μιλάς άπταιστα ή σε πολύ καλό επίπεδο την τοπική γλώσσα, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να αντιμετωπίσεις προβλήματα στην επικοινωνία. Και εκτός ακαδημαϊκών πλαισιών, η συνεννοήση θα είναι δύσκολη με τους ντόπιους στην αρχή. Ωστόσο, όσον αφορά τις σπουδές, οι φοιτητές μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι λένε οι καθηγητές και συνεπώς το περιεχόμενο των μαθημάτων, παρά τις καλύτερες προσπάθειές τους.

Δεδομένου ότι μια ξένη γλώσσα, ακόμα και αν τη γνωρίζεις σε ικανοποιητικό βαθμό γενικά, γίνεται πιο δύσκολη στην κατανόηση σε ακαδημαϊκό επίπεδο, πολλές φορές αυτό μπορεί να προκαλέσει απογοήτευση και να είναι αποτρεπτικός παράγοντας για τις σπουδές στο εξωτερικό.
Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο τα μαθήματα ενδέχεται να φαίνονται πιο δύσκολα δεν είναι απαραίτητα το γλωσσικό χάσμα, αλλά το γεγονός ότι μπορεί η χώρα σπουδών να έχει αρκετά υψηλά εκπαιδευτικά πρότυπα και προσδοκίες από τους φοιτητές σε σχέση με αυτά της χώρας καταγωγής.

Μπορεί να νιώσεις νοσταλγία (ή όχι)
Ένα ακόμα μειονέκτημα των σπουδών στο εξωτερικό είναι ότι μπορεί να νιώσεις νοσταλγικά με την πάροδο του χρόνου. Ειδικά αν αυτή η πρώτη φορά που είσαι μακριά από το σπίτι σου για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι εξαιρετικά πιθανό να δυσκολευτείς στις νέες συνθήκες στην αρχή και να σου λείψουν η οικογένεια και οι φίλοι σου. Γι’αυτό αν πάρεις την απόφαση να σπουδάσεις στο εξωτερικό, καλό θα ήταν να είσαι ψυχολογικά προετοιμασμένος για το ενδεχόμενο να περάσεις δύσκολα τον πρώτο καιρό όσον αφορά τον αποχωρισμό από τα αγαπημένα σου πρόσωπα.
Στον αντίποδα αυτού, μπορεί να μην θέλεις να γυρίσεις πίσω.

Αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολία στην επαναπροσαρμογή στην πατρίδα τους και στην ζωή που είχαν εκεί, καθώς μετά από τόσο καιρό έχουν ξεσυνηθίσει και ενδεχομένως να θεωρούν τη ζωή που έκαναν στην χώρα που πήγαν για σπουδές καλύτερη, σε σχέση με παλιότερα.

Πολιτισμικά σοκ
Εάν οι πολιτιστικές αξίες μεταξύ της χώρας σου και της χώρας στην οποία επιθυμείς να σπουδάσεις είναι πολύ μεγάλες και αισθητές, θα μπορούσες να πάθεις πολιτισμικό σοκ ή να δυσκολευτείς πολύ να προσαρμοστείς στις νέες συνθήκες, τρόπο ζωής και συνήθειες. Θα πρέπει να είσαι σε θέση να αντιμετωπίσεις αυτές τις διαφορές σε νοητικό επίπεδο και να προσπαθήσεις να είσαι πιο δεκτικός σε νέα ερεθίσματα και πληροφορίες, προκειμένου να έχεις μια ευχάριστη εμπειρία σε μια ξένη χώρα.

Κοινωνικός αποκλεισμός
Ορισμένες χώρες είναι αρκετά επιφυλακτικές προς τους ξένους. Εάν περάσεις τα φοιτητικά σου χρόνια σε μια χώρα που είναι δύσπιστη ή φοβική προς τους ξένους φοιτητές, μπορεί να δυσκολευτείς πολύ να συνδεθείς με τους ντόπιους και να κάνεις φίλους, μπορεί ακόμα και να οδηγήσει και σε κοινωνική απομόνωση, γεγονός που θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχολογική σου κατάσταση.

Δυσκολία αναγνώρισης πτυχίου
Ορισμένα πανεπιστήμια μπορεί να μην αναγνωρίζουν τα ακαδημαϊκά σου επιτεύγματα από άλλα ξένα πανεπιστήμια και να μη τα θεωρούν ισότιμα με τα δικά τους. Συνήθως, τα πτυχία πανεπιστημίου που αποκτήθηκαν εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζονται το ίδιο από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό, όμως, δεν ισχύει πάντα και για τα πανεπιστήμια άλλων κρατών. Θα ήταν πολύ σοφό, λοιπόν, πριν κάνεις την επιλογή σου, να λάβεις επίσης υπόψη σου, ποια θα είναι η αναγνώριση και η ισχύ που θα έχει το πτυχίο από το πανεπιστήμιο της επιλογής σου είτε στην πατρίδα σου, στην περίπτωση που θέλεις να επιστρέψεις, είτε σε άλλες χώρες.

Οι φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσουν με ανθρώπους από άλλους πολιτισμούς και να βιώσουν ξεχωριστές εμπειρίες σε άλλα μέρη του κόσμου. Οι σπουδές στο εξωτερικό μπορούν να “ανοίξουν πόρτες”, να διευρύνουν τους ορίζοντες των ατόμων και να τους προσφέρουν γνώσεις και εργαλεία πάνω σε πολλά πράγματα που ίσως να μην αποκτούσαν αν παρέμεναν στην πατρίδα τους.

Ωστόσο, είναι μια δύσκολη απόφαση και για το λόγο αυτό πρέπει να αναλογιστείς και να ζυγίζεις πολύ προσεκτικά τις επιλογές σου με βάση τα κριτήρια που έχουν για εσένα την περισσότερη σημασία.